De Europese Centrale Bank (ECB) kwam in een spoedbijeenkomst samen om te overleggen over een nieuw probleem. Met de huidige stijgende rentestanden houden de zuidelijke eurolanden moeilijk het hoofd boven water. Zoals bekend hebben deze landen forse schulden. Als de rente stijgt, moet de overheid meer betalen. De ECB komt nu met een ’tool’ om de Zuid-Europese landen met schulden te helpen. Dit doen ze door de obligaties van deze landen op te kopen.
De eurocrisis van 2009
In de crisisperiode van 2007 tot en met 2012 heerste er veel onrust op de financiële markten. De eurocrisis moet je niet verwarren met de hypotheekcrisis (2007) en bankencrisis (2008). Omdat al deze schuldencrisissen elkaar in rap tempo opvolgde, maakt men al snel de fout dat dit één crisis is. Uiteraard hebben ze allemaal met elkaar te maken. Toch is het belangrijk om onderscheid te maken. De eurocrisis brak eind 2009 uit binnen de eurozone. Griekenland kampte met hoge schulden. Door wijzigende rentetarieven en slecht beheer konden zij hun eigen schulden en de rente hierop niet meer voldoen.
Financiële steun voor Griekenland
Griekenland moest doormiddel van steunpakketten geholpen worden. Dit zou in het belang van alle landen zijn. Dat komt omdat veel Europese banken met Grieks waardepapier in hun portefeuille zaten. In ruil voor de financiële steun moest Griekenland voldoen aan de door de ECB gestelde voorwaarden.
Overheidsuitgaven beperken, hogere belastingen betalen en overheidsbedrijven privatiseren. Deze voorwaarden waren onderdeel van het voorwaardenpakket van de ECB. De besparingen veroorzaakte onrust onder de Griekse bevolking. De bevolking kwam dan ook in protest. Pas in 2014 ontstond er rust binnen de Euro en kwam er een einde aan de eurocrisis.
Renteverschillen tussen landen
De ECB heeft besloten om vanaf juli de rente te gaan verhogen. Als reactie van de markt zie je nu al diverse rentestanden wijzigen. Omdat rente en risico hand in hand gaan, betalen zwakke (zuidelijke) landen meer rente. Geld lenen aan Italië of Griekenland staat nagenoeg gelijk aan doneren. Inmiddels weten wij dat dergelijke leningen nooit meer (volledig) worden terugbetaald. Omdat deze landen veel schuld hebben, betalen zij een relatief hoge rente. Door de hoger wordende rente wordt deze rente nogmaals hoger. Dat zou in theorie geen probleem hoeven te zijn, mits de schuldenberg niet al te groot is.
Zuidelijke landen binnen de Euro komen door de hogere rentes mogelijk in gevaar. De hoge staatsschuld kan binnenkort wellicht niet meer betaald worden. Indien dit doorzet voorzie ik een nieuwe eurocrisis, vergelijkbaar met 2009.
De oplossing volgens de ECB
De ECB wilt geen nieuwe steunmaatregelen. Wel gaat de bank meer schulden opkopen van de zwakke landen. En dat terwijl de ECB onlangs nog besloot om te stoppen met hun opkoopprogramma van staatsobligaties. Daarnaast heeft onze centrale bank aangegeven te gaan werken met nieuwe instrumenten in vergelijkbare situaties.
Omdat de ECB voornamelijk de zuidelijke landen gaat helpen, komen wij in Nederland relatief beroerd uit. Los van de hoge inflatie en grote belastingdruk moeten wij wederom onze zuiderburen gaan ‘helpen’. Je zou kunnen stellen dat de meeste ezels zich niet twee keer stoten aan dezelfde steen. Toch lijkt onze centrale bank wederom geld in de bodemloze zuidelijke put te willen gooien om onze muntunie tijdelijk te redden.
Waarom ik denk de euro op termijn het veld gaat verlaten? Lees ons eerdere artikel over fiat valuta’s hier.
