De Reserve Bank of Zimbabwe (RBZ) introduceert gouden munten als waardeopslag tegen inflatie. RBZ gouverneur John Mangudya introduceerde dit tijdens zijn toespraak van 24 juni.
Zimbabwe kampt al langere tijd met enorme inflatie. De inflatie staat inmiddels op 191,6% en daarnaast de rente op wel 200%. Geen enkele maatregel lijkt te werken om de inflatie tegen te gaan. Zimbabwe kiest er daarom voor om terug te vallen op goud. Een verstandige keuze?
Introductie gouden munten
“De Monetary Policy Committee (MPC) heeft besloten dat Zimbabwe gouden munten op de markt introduceert als instrument tegen inflatie. De gouden munten worden geslagen door Fidelity Gold Refineries Limited en worden via de reguliere bank verkocht“, aldus Mangudya.
Grote bezorgdheid
De MPC uitte grote bezorgdheid over de huidige stijging van de inflatie. In juni 2022 steeg deze tot 30,7% op maandbasis waardoor de inflatie op jaarbasis steeg tot 191,6%. “De commissie merkte op dat door de stijging van de inflatie het vertrouwen van de consument enorm terugliep. De inflatie zou de economische winst van de afgelopen twee jaar snel terugdringen”, zei Mangudya. Een gevolg van monetair beleid?
Monetair beleid Zimbabwe
De economie van Zimbabwe staat al jaren onder grote druk. Er zijn tekorten aan voedsel, brandstof en andere noodzakelijke levensbehoeften. Na de corruptie en het wanbeleid van oud-president Robert Mugabe roept de huidige president Emmerson Mnangagwa al jaren dat het land graag meer en beter zaken wilt doen. Echter blijkt dat in de praktijk anders te gaan.
Het lijkt er op dat de corruptie door gaat én Mnangagwa weet geen investeringen aan te trekken. Zijn regering introduceerde pas geleden een eigen munt, maar daar heeft de bevolking geen vertrouwen in. Zimabwanen proberen zoveel mogelijk stabiele buitenlandse valuta in handen te krijgen.
Het lijkt er niet op dat het president Mnangagwa lukt om de economie van het land op de rit te krijgen. De laatste inflatiecijfers bevestigen dit.
Renteverhoging
De MPC heeft besloten om de rentetarieven af te stemmen op de inflatieontwikkelingen en de circulatie van buitenlandse valuta te verbeteren. Dit naast de introductie van de gouden munten uiteraard.
Per 1 juli werden de rentetarieven en wettelijke reserves voor financiële instellingen opnieuw beoordeeld. Het rentetarief is hierdoor verhoogd van 80% naar 200% per jaar. De minimale depositorente voor spaargeld werd verhoogd van 12,5% naar 40% per jaar. Ook het minimumtarief voor termijndeposito’s werd verhoogd van 25% naar 80% per jaar.
Circulatie vreemde valuta
RBZ gouverneur Mangudya voegde in het gesprek toe dat hij de circulatie van vreemde valuta in de economie wilt verbeteren. Om de valutamarkt te ondersteunen heeft de MPC besloten de huidige drempels voor het behouden van export in de verschillende sectoren van de economie te handhaven. Na 120 dagen zal 25% van de ongebruikte exportopbrengsten worden geliquideerd tegen een andere wisselkoers. Op deze manier wilt hij de valutamarkt stimuleren.
Nieuw mechanisme
De MPC heeft ook kennis genomen van de ‘widespread use’ van forward pricing in vreemde valuta’s door sommige economen. Daarom heeft de MPC besloten dat er mechanismen moeten worden gecreëerd om forward pricing-afspraken te formaliseren. Dit zou gebeuren door de ontwikkeling van een markt voor het doorsturen van wisselkoersen.
Geschiedenis herhaalt zich
De situatie in Zimbabwe lijkt wellicht uitzonderlijk. Toch is dit niet het geval. Je zou kunnen stellen dat iedere valuta dezelfde cyclus kent. Het moment dat er een valuta wordt gecreëerd, wordt deze bij creatie van nieuw geld direct minder waard. Een logisch gevolg van veel nieuw geld bijdrukken is inflatie en een flinke geldontwaarding. Je hebt steeds meer geld nodig om hetzelfde product te kopen. Vaak wordt nog meer geld bijdrukken als oplossing voor dit probleem gezien. Dit versterkt juist de spiraal waar je in terecht komt én bijna niet uit komt. Of we nou kijken naar de Weimar republiek of de periode van de Franse revolutie. We zien altijd weer dezelfde dingen gebeuren.
Kan de situatie in Zimbabwe een voorbode zijn voor de euro en dollar? Dat is natuurlijk moeilijk te zeggen. Wel zijn wij momenteel ook in een uitzonderlijke situatie met een ongebruikelijk hoge inflatie beland. Sommige centrale bankiers vragen zich al af of dit nog te keren is. Toch is het geen toeval dat Zimbabwe terugvalt op gouden munten. De geschiedenis leert naast het verloop van een een fiat valuta dat de rol van goud al een kleine 5000 jaar hetzelfde is in de maatschappij. Het is in ieder geval geen toeval dat landen een grote goudvoorraad aanhouden. Zo houdt De Nederlandse Bank meer dan 600 ton goud aan. Amerika daarentegen houd wel meer dan 8000 ton goud aan!
